De klokken luiden terwijl de rouwenden rond het geopende graf staan. Het is alsof ze ons toeroepen: “Er is weer dorpsgenoot uit de tijd gegaan – er is weer een dorpsgenoot uit de tijd gegaan!” Ze doorbreken het gezang van de vogels op de begraafplaats. Maar het is niet naar of droevig. Meer het geluid van troost en respect en de genodigden beseffen maar al te goed dat eens voor hen ook de klokken zullen luiden.
Nee, daar ontkomt niemand aan. Er is tijd van komen en een tijd van gaan. Een tijd van geboren worden en een tijd van sterven. Misschien is dit wel de enige zekerheid die een mens heeft. En niemand weet wanneer hij uitgeluid zal worden. Al is dat maar goed ook.
Stel eens voor dat je bij je geboorte een horloge meekrijgt die niet vooruit loopt, maar terug. Die als ’t ware aftelt naar het jaar, de maand, dag, uur en minuut dat jouw tijd is gekomen. Ik zou er niet aan moeten denken. Nee, en hoe goed we ons best ook doen, hoe gezond je ook leeft, niemand kan tijd bijkopen. Nee, de dood maakt geen verschil tussen arm of rijk. Je komt met niets op deze aarde en je kan niets meenemen. Gelukkig ook maar. Dan had ik als uitvaartondernemer er een hele tak bij gehad. Een verhuisbedrijf.
Vandaag luidde de klok voor een oudere man, vader, opa en oom, die verzadigd van het leven al langzaam de weg kwijt was geraakt in de mist. Dan kan de dood een liefdevolle vriend zijn om je te halen. Hoe anders was het 22,5 jaar geleden toen hij zelf aan dit geopende graf stond om zijn geliefde vrouw weg te brengen die nog midden in het leven stond toen de dood onverwachts aan haar deur klopte.
Is de dood dan nu minder erg? Ja en nee. Want ja, hij was op en hij was de weg steeds meer kwijt, maar ook nee. Missen kunnen we die ander nooit. Hier stond een familie die afscheid moest nemen. In de wetenschap dat we allemaal langzaam doorschuiven in de rij. De rij waarin we niet op volgorde van leeftijd gaan, maar wanneer onze tijd daar is.
Honderden keren – ja, alweer 850 keer mocht ik met nabestaanden naar dat punt van afscheid gaan. En ooit komt er een dag dat ik zelf aan de beurt ben. Ook dan zullen voor mij de dorpsklokken luiden en vertellen dat ik uit de tijd ben gegaan. Maar tot die dag wil ik leven, wil ik naast het geluid van de klokken vooral de vogels horen fluiten en genieten van elke zonnestraal en vriendelijk woord.
Over 2 dagen zullen de klokken weer luiden en dan wordt het 2 minuten stil. Heel stil. Dan denken we aan hen die door oorlogsgeweld om het leven zijn gekomen. Het is alweer 80 jaar dat we vrede kennen in ons land, maar vrede in de wereld is helaas nog ver te zoeken. De kans op een oorlog lijkt ineens weer dichterbij dan ooit. Laten we dan ook goed naar die klokken luisteren en beseffen dat die klokken ons niet alleen vertellen over hen die uit de tijd zijn gegaan, maar ons laten beseffen dat ook wij eens moeten gaan en dat we vooral moeten leven een leven in liefde en vrede. Laten we luisteren en stil worden.
