Bijna wekelijks word ik benaderd door mensen die aangeven dat ze graag zouden willen werken als uitvaartverzorger omdat het zulk mooi en dankbaar werk is.
Dat IS het ook, maar toch wordt het werk inhoudelijk vaak onderschat. Mijn FB-pagina, waarnaar dan geregeld gerefereerd wordt, is heel eerlijk opgezet qua info (alles wat ik erop plaats, doe ik in overleg en met toestemming van families), maar het geeft niet een volledig beeld van wat het werk inhoudt. Het wordt door veel mensen geromantiseerd omdat zij alleen de uitvaartleider aan het werk zien bij de uitvaart, maar zien niet hoeveel uren van inzet eraan voorafgaan.
Het is keihard werken; bij nacht en ontij. Je privéleven wordt beïnvloed door wanneer er wel of niet een melding van overlijden komt. Een afspraak bij de tandarts tot 3 x toe verzetten is niets geks; de verjaardag van je kind niet kunnen vieren ook niet. Families die me benaderen na het overlijden van hun dierbare gaan (bij mij) altijd voor mijn eigen familie en gezin. Etentje met telefoon, naar de WC met telefoon, slapen naast de telefoon… Het permanent beschikbaar en inzetbaar moeten kunnen zijn, vormen een doorlopende belasting.
Je moet kennis en ervaring hebben om, telkens opnieuw, oorzaak en gevolg te kunnen zien. Hieronder vallen alle wettelijke bepalingen die in de Wet op de Lijkbezorging zijn vastgelegd. (Want helaas beginnen er vandaag de dag steeds meer mensen zonder enige echte ervaring en kunde. Iets waar ik mij ernstig zorgen over maak – want je kan net zoveel mensen beschadigen als je kan helpen…)
Maar onder kennis valt ook: weten wat er speelt, weten wat de tarieven, de mogelijkheden of juist beperkingen zijn van verschillende begraafplaatsen, uitvaartcentra, crematoria. Opbaring in het éne of het andere uitvaartcentrum kan gerust een verschil maken van een paar honderd euro. Dat geldt ook voor de verschillende tarieven van begraafplaatsen en crematoria. Ik overhandig mensen altijd binnen 36 uur een transparante kostenopgave, zodat ze weten waar ze aan toe zijn. Wensen en budget moeten wel met elkaar corresponderen!
Je contactuele eigenschappen moeten super zijn, kennis van de Nederlandse taal in woord en geschrift een absolute must.
Je moet kunnen omgaan met de tijdsdruk en stressbestendig zijn. Vanaf het overlijden tot aan de dag van de uitvaart heb je meestal wel tussen de 5-7 dagen, maar op de eerste dag na het overlijden moeten alle zaken omtrent de inhoud van de uitvaart duidelijk zijn, want de rouwkaart gaat meestal spoedig verzonden worden en daar staat alle relevante info op vermeld.
Als uitvaartbegeleider ben je zeker dienst- en serviceverlenend naar de familie toe, maar je hebt geen of weinig tijd om degene te zijn bij wie men uithuilt. Sterker nog: soms moet je behoorlijk pushen en mensen de ernst van de tijdsdruk onder ogen schuiven.
Alles wat goed geregeld is of wat juist minder verloopt, komt op het bordje van de uitvaartbegeleider, ongeacht of je er zelf wel of niet iets aan kunt doen. Is een advertentie verkeerd geplaatst? Smaakt de koffie tijdens de condoleance niet? Functioneert de muziekinstallatie niet? Is de rouwauto niet op tijd? Allemaal zaken waar je, ondanks secuur en professioneel werken, niets aan kunt doen, maar waar je wel mee geconfronteerd kunt worden.
Mensen zijn emotioneel en daar moet je tegen kunnen… Ook de emoties van agressie die zich tegen je persoonlijk kunnen keren: sommige mensen zijn ZO verdrietig en zien de uitvaartbegeleider als de boosdoener voor het overlijden van hun dierbare en richten hun emoties daarop.
Daarnaast overlijdt niet iedereen op hoge leeftijd rustig in een bed. Maar wat dacht je van wat het met je doet om een baby van een paar dagen op te halen in het ziekenhuis om dan bij de kersverse ouders te moeten brengen. Nog maar te zwijgen over mensen die omkomen bij een ongeluk, ongeval of die zelf uit het leven stappen. Al heb ik honderden uitvaarten mogen begeleiden, dit raakt mij iedere keer opnieuw, ik hoef maar mijn ogen te sluiten en ik kan ze een voor een weer zien. Met elk detail. Nee, dat gaat niet in je koude kleren zitten.
Na de uitvaart is er meestal nog één afsluitend gesprek en daarna is het afgerond. Hetgeen waar een uitvaartbegeleider voor ingezet wordt, is op dat moment klaar. Je bent in die functie namelijk geen maatschappelijk werker of een psycholoog die de kennis en kunde in huis heeft om mensen in hun rouwproces verder te helpen. Wel draagt een prachtige uitvaart bij aan een positief rouwproces. Nazorg is erg belangrijk. Maar ook daar heb je op een gegeven moment iemand anders voor nodig.
Uiteindelijk ben je degene die na de uitvaart de rekening bij de familie bezorgt met daarop alle kosten van producten en diensten die zijn afgenomen (verzorging, overbrenging, kist, begraafplaats of crematorium, rouwdrukwerk en advertenties, fotograaf, consumpties, etc.). Gemaakte kosten moet je kunnen voorschieten aan je toeleveranciers, meestal geruime tijd voordat de uitvaart betaald wordt.
Want de zin, de ene zijn dood de andere zijn brood, is tegenwoordig ook steeds minder van toepassing. Met het opstormende aantal mensen die denken dat dit werk iets voor hen is, is het brood ook voor de hardwerkende uitvaartverzorger steeds dunner belegd.
Voor mij persoonlijk zijn de hierboven genoemde ‘nadelen’ offers die ik graag breng en krijg ik de steun van mijn gezin dat volledig achter me staat… Het is een prachtig beroep en een taak van betekenis en ik hoop dat het mij gegund is om dit werk nog jaren te kunnen blijven beoefenen. Want als je het goed doet, is het geen werk maar een roeping…
Menu
